Lany poniedziałek
– jaka piękna to pisanka.
Wtem z jajeczka wyszła kurka,
nastroszyła swoje piórka.
Biega, głośno krzyczy,
że wesołych świąt Wam życzy
Przewidywane osiągnięcia:
– poznaje staropolskie obyczaje ludowe,
– rozumie konieczność przestrzegania zasad, m.in. dotyczących polewania wodą w lany poniedziałek,
– wyszukuje różnice między obrazkami,
– uczestniczy w zabawach badawczych.
Przebieg zajęć głównych:
• „Staropolskie obyczaje” – prezentacja dotycząca lanego poniedziałku oraz słuchanie i omówienie wiersza M. Lewickiej „Śmigus-dyngus”.
Rodzic przedstawia prezentację lub zdjęcia ukazujące zwyczaje związane z polewaniem wodą w lany poniedziałek i krótko je omawia. Dziecko dzieli się swoją wiedzą na temat tego zwyczaju.
Filmik dostępny pod tym linkiem: https://www.youtube.com/watch?v=MXr5pWMtKqc
Lany poniedziałek jest jedną z najpopularniejszych tradycji ludowych – wyjątkowo hucznie obchodzono go na wsiach. Drugi dzień Wielkanocy był okazją do wyznania uczuć: kawalerowie polewali wodą panny, które im się podobały – taki prysznic miał zapewnić dziewczętom urodę (a dokładnie piękną cerę) oraz zdrowie. W lany poniedziałek oblewano wodą kobiety, ale także smagano je po nogach witkami (w Polsce są jeszcze regiony, w których nadal się to praktykuje).
Następnie Rodzic zaprasza dziecko do wysłuchania wiersza M. Lewickiej pt.”Śmigus-dyngus”.
Z jakiej dzisiaj to przyczyny
całe mokre są dziewczyny?
Czemu chłopcy wodę leją
i z tych dziewczyn wciąż się śmieją?
Wielkanocnym jest zwyczajem
lanie wody w Poniedziałek.
Śmigus-dyngus, wodę brać
i nią wszystkich wkoło lać.
Nie gniewajcie się zmoknięci,
bądźcie lepiej uśmiechnięci.
Czysta woda nie zaszkodzi,
zdrowia doda i ochłodzi.
Gdy się wyschnie, przecież można
oblać tego, kto nas oblał.
Rodzic:
-
pyta, co dziecko lubi, a co nie podoba się mu w zwyczajach związanych z lanym poniedziałkiem
-
podkreśla konieczność respektowania umów i zasad zabawy podczas dyngusa
-
dziecko ustala, w jaki sposób można polewać się wodą, żeby nie sprawić nikomu przykrości.
• „Znajdź różnice” – ćwiczenie spostrzegawczości podczas wskazywania różnic między obrazkami (karta pracy). Dziecko wyszukuje różnic między obrazkami przedstawiającymi świąteczny zwyczaj polewania się wodą i kończy kolorowanie obrazków. „Karty pracy. Woda” s. 20.
• „Magiczna woda” – zabawa badawcza, obserwowanie zjawiska wyciekania wody, zachęcenie do wyjaśniania przyczyn. Rodzic przeprowadza z dzieckiem zabawę badawczą.
Dziecko otrzymuje dwa pojemniki, np. po jogurcie lub margarynie, do których nabiera wodę. Dno pojemników jest podziurawione (rozmiary otworów muszą być różne w każdym pojemniku – od bardzo małych po dość duże).
Dziecko obserwuje zjawisko wyciekania wody przez otwory, porównuje szybkość opróżniania pojemników.
Wspólnie z Rodzicem wyciąga wniosek, że im większy otwór, tym woda szybciej wycieka.
Zadania dodatkowe
Dodatkowo proponuję dzieciom ćwiczenia usprawniające grafomotorykę czyli rysowanie po śladzie i pokolorowanie wielkanocnego obrazka. Proszę, aby dziecko pamiętało o poprawnym chwycie kredki ?